Park Planty i Bulwary Mariana Zyndrama– Kościałkowskiego

Uchwałą białostockiego magistratu z 1925 r. tereny osiemnastowiecznych ogrodów i zwierzyńców pałacowych hetmana Jana Klemensa Branickiego przeznaczono pod park miejski i reprezentacyjną zabudowę miasta (poza ogrodem ozdobnym przy pałacu, niedostępnym wówczas publiczności).

Nasilenie prac w parku nastąpiło w latach 1930–1938, gdy wojewodą białostockim był Marian Zyndram–Kościałkowski, późniejszy minister i premier Rzeczpospolitej Polskiej. Prace prowadzone były w do 1936 r. według projektów Stanisława Gralla, późniejszego kierownika Plantacji Miejskich. Modernistyczną kompozycję założenia parku wyraźnie podkreśla szeroki prospekt osi głównej, która wiąże widokowo i funkcjonalnie Park Zwierzyniec z Parkiem Starym. Wzdłuż osi, między drogami umieszczono rząd prostokątnych trawników i kwietników, obsadzonych przy granicach szpalerami żywotników zachodnich odmiany kolumnowej. W centrum parku, pod schodami prowadzącymi na górny poziom umieszczono duży basen z fontanną. Wschodnią część parku (fragment dawnego sadu pałacowego), położoną naprzeciw budynku dawnego Sądu Okręgowego i Izby Skarbowej zajęła różanka o regularnym układzie kwater z wybudowanym w centrum prostokątnym basenem, przy którym w 1946 r. ustawiono grupę rzeźbiarską Praczki dłuta Stanisława Horno–Popławskiego (1902–1997). Wzdłuż ulic Wersalskiej (obecnie Akademickiej) i Legionowej powstały aleje spacerowe, które decyzją rady miejskiej nazwano imieniem Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego. Cały park i bulwary otrzymały oświetlenie i niezbędne dla ogrodów publicznych wyposażenie. W czasie II wojny światowej park został tylko nieznacznie zniszczony. Po wojnie teren uporządkowano, a w 1951 r. na osi głównej nad basenem wzniesiono socrealistyczny Pomnik Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni, dłuta Jana Ślusarczyka (1903–1980). Teren nosił wówczas nazwę Parku Przyjaźni. W 1990 r. pomnik przeniesiono na cmentarz żołnierzy radzieckich przy ulicy Ciołkowskiego.

Dział: Trasa 2

Dane adresowe

Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis
ul. M. Skłodowskiej-Curie 14, 15-097 Białystok
  http://www.fundacja.uwb.edu.pl
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.