Osiedle „Zdobycz Kolejarzy” pomiędzy ulicami Konduktorską, Promienną i Władysława Reymonta

Spółdzielnia „Zdobycz Kolejarzy" pracowników kolejowych węzła białostockiego powstała w marcu 1928 r. z inicjatywy byłego prezydenta Białegostoku Bolesława Szymańskiego oraz Mieczysława Szpikowskiego i Józefa Chodźki. Zamiarem członków spółdzielni była budowa nowoczesnych i ekonomicznych domów robotniczych, wyposażonych w urządzenia sanitarne.

W tym celu Skarb Państwa przekazał Zarządowi Miasta teren o powierzchni 3 ha, zlokalizowany w dzielnicy Marczuk, nieopodal dworca kolejowego Białystok Centralny. Osiedle pomiędzy ulicami Konduktorską, Promienną i Władysława Reymonta miało regularny układ sześciu prostokątnych kwater, podzielonych na posesje o powierzchni około 1000 m2, przeznaczone pod zabudowę jednorodzinną. Na terenie dzielnicy planowano również utworzenie ogrodu z miejscami rekreacji dla dorosłych i placem zabaw dla dzieci. W 1934 r., dzięki kredytom udzielonym przez Bank Gospodarstwa Krajowego, teren osiedla był już uporządkowany, z wybrukowanymi ulicami i wytyczonymi parcelami pod budowę 24 domów. Większość budynków mieszkalnych o niewielkiej skali, powstała jeszcze przed wybuchem wojny i była zrealizowana w technologii drewnianej. Ich skromna architektura czerpała wzorce z ruchu nowoczesnego, ale budowano także obiekty nawiązujące do architektury rodzimej, charakterystycznej dla 1 poł. lat 20. XX w. Na uwagę zasługują domy przy ul. W. Reymonta 10 i 24 i ul. Promiennej 12, jak również jedyna na terenie osiedla przedwojenna murowana kamienica czynszowa Anny Zaczyńskiej przy ul. W. Reymonta 22 (d. nr 10/1), wybudowana po roku 1931, w duchu architektury rodzimej, według projektu Szymona Pappe. Począwszy od lat 70. XX w. zabudowę osiedla zaczęto dogęszczać, dzieląc tym samym dawne kwadratowe posesje na mniejsze działki. Wiele drewnianych domów uległo rozbiórce lub znacznej modernizacji. W ostatnich latach na teren osiedla zaczęto wprowadzać zabudowę szeregową oraz wysokie bloki mieszkalne, zacierając tym samym pierwotny obraz jednej z niewielu międzywojennych kolonii mieszkalnych na terenie Białegostoku.

Dział: Obiekty A-Z

Dane adresowe

Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis
ul. M. Skłodowskiej-Curie 14, 15-097 Białystok
  http://www.fundacja.uwb.edu.pl
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.